chaos in kröller-müller

Dankzij zakenman en jager Anton Kröller en zijn echtgenote en kunstverzamelaar Helene Müller hebben we in Nederland het schitterende park De Hoge Veluwe met daarin het fraaie museum Kröller-Müller. Het gebouw, de collectie, waaronder behoorlijk wat werken van Van Gogh, en de mooie beeldentuin zijn de moeite van een jaarlijks bezoek waard.

Evert van Straaten, vertrekkend conservator, laat tot eind oktober zien welke kunstwerken het museum onder zijn leiding in 21 jaar heeft verworven. En dat zijn er nogal wat. Zoveel dat het museum er te klein voor is en ik er helaas een chaotische indruk aan heb overgehouden. De structuur ontbreekt. Uitgebloeide zonnebloemen van Van Gogh in een hoekje bij het beladen werk van Anselm Kiefer waaronder Dein aschenes Haar Sulamith...? Ik begrijp de combinatie niet. (Tenzij spottend bedoeld richting het Rijksmuseum, dat in 2009 Kiefer vroeg om een werk te maken geïnspireerd op de Nachtwacht, maar een werk kreeg met veel verwijzingen naar Van Gogh.)

De enorme doeken van Gilbert & George, The Paintings (with Us in the Nature) die in 2010 nog de noodzakelijke ruimte in een grote zaal werden gegund, hangen nu opgepropt bij elkaar. Blijkbaar moest ten koste van structuur en duidelijkheid alles worden getoond en moet de bezoeker in verwarring achterblijven.

Jammer dat er geen weloverwogen keuze is gemaakt. Er hangen werken bij waarvan je denkt: mmm, had die ruimte maar ongebruikt gelaten om andere stukken beter tot hun recht te laten komen. Ik noem één voorbeeld, illustratief voor vele andere topstukken. Isaac Israëls flinke doek Mata Hari. Als je ademloos wat stappen achteruit doet om dit virtuoos geschilderde meesterstuk op je in te laten werken, stoot je met je rug tegen een ander werk aan de tegenoverliggende wand. Nou ja, Mata Hari was wel wat tegenslag gewend, daar kan ik wat van leren. Volgend jaar beter.